امید محمدی؛ بازار: انتشار خبر داخلی سازی یک قطعه یا مجموعه مایه افتخار و غرور ملی است، اما این مساله مختص صنعت گران حقیقی است که محصول با کیفیت و تولید داخل عرضه می کنند. گاهی عملکرد تولیدکنندگان و قطعات خودرو بگونه ای است که باید به عملکرد وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد، نهادهای نظارتی وخودروسازان در زمان تایید تولید، عرضه و کیفیت مجموعه ها و قطعات به دیده شک نگریست. چندی است که رسانه «بازار» برخی از تخلفات عرضه قطعات در بازار لوازم یدکی را بررسی می کند، بازار مذکور به زعم کارشناسان با قوانینی که در وزارت صمت یا سایر سازمان ها وضع می شود، اداره نمی شود. بلکه این بازار قواعد خاص خود را دارد که با تغییر فرهنگ سنتی در عرضه قطعات و وضع قوانین جدید با نصب مدیران اجرایی می تواند مانع از بروز تخلفات عدیده در این بازار شد، در همین رابطه با «مهدی گل پیکر» بازرس ویژه جعل و تقلب لوازم یدکی خودرو به گفت و گو اختصاصی پرداختیم؛
در کشور ما توان «تولید بلبرینگ» وجود ندارد. بلبرینگ ها به صورت سی کی دی یا کامل وارد شده و در کشور نهایتا بسته بندی می شود. می توان تخلفاتی که در عرضه این قطعه انجام می شود را به سایر قطعات خودرو در بازار لوازم یدکی تعمیم داد
* در مصاحبه هایی که پیشتر با شما داشتیم به وجود تخلف در عرضه قطعات در بازار لوازم یدکی خودرو «چراغ برق» اشاره داشتید، آیا در این بازار قطعه ای وجود دارد که وارداتی باشد و به نام تولید داخل عرضه شود؟
بله، متاسفانه تخلفات گسترده در این صنعت و صنف انجام می شود که هیچ گونه نظارتی از سوی سازمان های ذیربط، اتحادیه و نهادهای بازرسی به آن انجام نمی شود. یکی از تخلفات آشکار در این بازار برای قطعه «بلبرینگ» در حال انجام است، در کشور ما توان «تولید بلبرینگ» وجود ندارد. بلبرینگ ها به صورت سی کی دی یا کامل وارد شده و در کشور نهایتا بسته بندی می شود. می توان تخلفاتی که در عرضه این قطعه انجام می شود را به سایر قطعات خودرو در بازار لوازم یدکی تعمیم داد.
بزرگترین کارخانه ای که در کشور اقدام به بسته بندی «بلبرینگ» می کند؛ شرکت «پویان صنعت نهاد» است، براساس بررسی ها که انجام داده ایم این سازنده بلبرینگ را به صورت کامل به کشور وارد و اقدام به بسته بندی می کند
* کدام یک از تولیدکنندگان به عنوان لیدر عرضه بلبرینگ در کشور شناخته می شوند؟
ابتدا باید اشاره کنم که برای بسته بندی «بلبرینگ» در کشور برخی از تولیدکنندگان به بهانه حمایت از تولید اقدام به دریافت وام های چند میلیون دلاری می کنند. عرضه این وام ها به تولیدکنندگان درحالی انجام می شود که یک عدد «بلبرینگ» در کشور تولید نمی شود. بزرگترین کارخانه ای که در کشور اقدام به بسته بندی «بلبرینگ» می کند؛ شرکت «پویان صنعت نهاد» است، براساس بررسی ها که انجام داده ایم این سازنده بلبرینگ را به صورت کامل به کشور وارد و اقدام به بسته بندی می کند.
* چه تخلفی در عرضه و فروش بلبرینگ در بازار رخ می دهد که سازمان های نظارتی نسبت به آن بی اطلاع باشند؟
زمانی که یک قطعه ساز محصولی را که تولید نکرده و فقط پس از بسته بندی به بازار عرضه می کند، به دنبال راهکارهای فرار مالیاتی نیز خواهد بود. به عنوان مثال «بلبرینگ» بازویی چرخ عقب (ژامبون چرخ عقب) پژو ۲۰۶ برای عرضه در بازار باید کد شناسایی کالا دریافت کند. این کد برای تعیین مالیات قطعه کاربرد فراوانی دارد، براین اساس هر چقدر ارزش یک کالا(قطعه) بیشتر باشد مالیات آن نیز بیشتر خواهد بود. فرض کنیم قطعه مذکور قیمتی در حدود ۷۰۰ هزار تومان در بازار دارد، زمان عرضه این کالا بسته بندی قطعه و برچسب روی آن را تغییر داده و به نام «بلبرینگ» شفت پیکان که به عنوان مثال قیمتی در حدود ۷۰ هزار تومان دارد، به بازار عرضه می کنند، معمولا عده ای سودجویان جهت عبور از سد مالیاتی برای قطعات شان چنین تکنیکی به کار می گیرند.
* آیا در بازار لوازم یدکی موفق به کشف فرار مالیاتی بازرگانان یا توزیع کنندگان قطعات با تکنیکی که به آن اشاره داشتید، شدید؟
بله، در سال ۱۳۹۹در کارگروه ویژه مبارزه با جعل و تقلب قطعات خودرو سند مالی یکی از بازرگانان بزرگ در صنف قطعات خودرو به نام «م. ر» که نمایندگی عرضه قطعات چندین خودروساز و قطعه ساز را دارد بازرسی و اسناد مالی را کشف کردم. در یک مورد از اسنادمالی سال مذکور این بازرگان حدود ۱۵ میلیارد تومان تخلف داشت، این درحالی است که ارزش قطعات عرضه شده توسط این فعال به بازار حدود ۷۰ میلیارد تومان بود. بازرگان مذکور جهت فرارمالیاتی بلبرینگ ها را به نام بلبرینگ شفت پیکان راهی بازار کرده بود؛ این تخلف آشکار برای یک قطعه فقط یکی از تخلفات آشکار در صنف مذکور است که هیچ نظارتی برای آن انجام نمی شود.
مزید اطلاع دولتمردان و نهادهای نظارتی باید ذکر کرد که چندهزار میلیارد تومان فرارمالیاتی و پولشویی در بازار لوازم یدکی درحال انجام است
* قوانینی که برای بررسی قطعات و رهگیری آن ها در بازار لوازم یدکی وضع شده است، نمی تواند مانع از بروز این اتفافات شود؟
مزید اطلاع دولتمردان و نهادهای نظارتی باید ذکر کرد که چندهزار میلیارد تومان فرارمالیاتی و پولشویی در بازار لوازم یدکی درحال انجام است. متاسفانه چند ده میلیاردتومان سوءاستفاده مالیاتی و پولشویی در حالی انجام می شود که هیچ یک از مصوبات وزیر صمت، معاونین یا مدیران وزارت صمت در بازار لوازم یدکی کاربردی ندارد.